اگر در حوزه ساخت و ساز فعالیت دارید، قطعاً می‌دانید که بدون اخذ پروانه ساختمانی امکان شروع هیچ پروژه عمرانی وجود ندارد. اما اگر شما به تازگی وارد حوزه ساختمانی و عمرانی شده‌اید، به هیچ وجه جای نگرانی نیست! چرا که به سادگی می‌توانید با مطالعه این مطلب اولین قدم برای دستیابی به اهداف‌تان را بردارید.
در این مطلب ما به معرفی پروانه ساختمان و نحوه اخذ این مجوز که اولین و مهم‌ترین قدم برای شروع هر پروژه عمرانی است می‌پردازیم. پروانه یا جواز ساختمانی چیست؟ چه زمانی نیاز به پروانه ساخت داریم؟ انواع پروانه‌های ساختمانی کدامند؟ و زمان اعتبار جواز ساختمان به چه صورت محاسبه می‌شود؟ در این مقاله به پاسخ این سوالات خواهیم پرداخت.
پروانه یا جواز ساختمانی
قبل از این‌‌که بخواهیم درباره نحوه اخذ پروانه ساختمانی صحبت کنیم؛ بهتر است اول بدانیم که جواز یا پروانه ساختمانی که اینقدر برای مسئولین شهرداری، پیمان‌کارها و مالکان زمین مهم است چیست؟
پروانه یا جواز ساختمانی، درواقع مجوزی است که از طرف شهرداری منطقه صادر می‌شود و به مالک یا پیمانکار پروژه اجازه شروع ساخت‌وساز در چهارچوب تعیین شده را می‌دهد. همان‌طور که در ابتدای مقاله نیز اشاره شد، اخذ پروانه ساختمانی اولین و مهم‌ترین کار در پروژههای عمرانی است. هرگونه عملیات عمرانی بدون داشتن مجوز، غیرقانونی است و دیر یا زود توسط مراجع نظارت بر ساختمان، متوقف یا تخریب خواهدشد.
هدف از اخذ پروانه ساختمانی چیست؟
اصلی‌ترین هدف اخذ جواز ساختمان، اطمینان از قانونی بودن کار است. همان‌طور که همه ما می‌دانیم، قوانین و ضوابطی برای ساخت‌وساز وجود دارد که پیمانکار پروژه باید آن‌ها را بی‌چون‌وچرا رعایت کند. مجوز ساختمانی درواقع تعهدی برای رعایت اصول شهرسازی مطابق با آیین‌نامه‌ها و ضوابط طرح جامع شهری است.
در کنار این مواردی که گفته‌شد، پروانه یا جواز ساختمانی تسهیلات دیگری نیز برای کارکنان در پروژه و پیمانکار دارد که چند نمونه از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- استفاده از تسهیلات بانکی برای پروژههای عمرانی
- استفاده از مزایای بیمه برای ساختمان و کارکنان مشغول در آن
- جلوگیری از بروز حوادث ساختمانی
- به‌کار بردن قوانین و فنون مهندسی در ساختمان
چه زمانی باید به فکر اخذ پروانه ساختمانی بیفتید؟
اول از همه باید بگوییم که تمامی پروژههای نوسازی خانه‌ها نیازی به مجوز ساخت ندارند. یعنی اگر شما می‌خواهید تغییراتی جزئی، تعمیرات و جایگزینی‌های ساده در بنای مسکونی‌تان انجام دهید، لازم نیست به شهرداری بروید و مجوز ساختمانی بگیرید. این کار را می‌توانید به عهده یک پیمانکار حرفه‌ای و کاربلد بگذارید.
در کنار نوسازی‌ها و تعمیرات جزئی، دسته‌ای دیگر از تغییرات در ساختمان‌ها وجوددارند که آن‌ها را به عنوان تغییرات عمده در ساختمان می‌شناسیم. برای ایجاد تغییرات عمده‌ای مانند اضافه کردن بنا شما حتماً باید مجوز ساختمانی را از شهرداری دریافت کرده باشید. البته شما می‌توانید با استخدام یک پیمانکار برای این تغییرات، تمامی فرآیند اخذ پروانه ساختمانی و هزینه‌های جواز را به او بسپارید.
اگر قصد دارید بدون دخالت پیمانکار تمامی مراحل را انجام دهید؛ باید به شهرداری منطقه‌ای که ملک در آن قرارگرفته مراجعه نموده و مجوز ساخت‌وساز دریافت نمایید. البته این که شما بخواهید خودتان پروژه تغییرات را برعهده بگیرید امری طبیعی است؛ اما توجه داشته باشید که برخی تغییرات ساخت‌وسازی نیاز به تایید یک متخصص عمران و سازه دارد. برای مثال انجام هرگونه فعالیت روی انشعابات و خطوط گاز، از جمله مواردی است که برای صاحب‌خانه‌ای که تخصص لازم و معتبر ندارد، ممنوع است.
برای اخذ پروانه ساختمانی باید به شهرداری منطقه‌ای که ملک در آن قراردارد، مراجعه نمایید. نکاتی که در مجوزها ذکر می‌گردد، برای مناطق مختلف، متفاوت بوده و شما باید طبق قوانین منطقه خودتان اقدام به ساخت‌وساز کنید.
انواع پروانه‌های ساختمانی
اکنون با همه این توصیفات اگر شما نیاز به اخذ پروانه ساختمانی دارید بهتراست با انواع این مجوز آشنا شوید. پروانه‌های ساختمانی براساس نوع زمین و فعالیتی که در آن انجام خواهد گرفت به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:
- پروانه ساختمانی اراضی بایر یا باغات
- پروانه تخریب و نوسازی
- پروانه تعویض مهندس
- پروانه اضافه اشکوب
- مجوز تغییر نقشه
- جواز توسعه بنا
- مجوز تغییرات و تبدیل
تا به این قسمت از مقاله اطلاعاتی درباره کلیات پروانه ساختمانی کسب کردیم؛ اما بهتر است ببینیم در این مجوز چه اطلاعاتی در اختیار مالک قرار می‌گیرد. مواردی که این مجوز را برای مالک و شهرداری اینقدر مهم جلوه داده است عبارتند از:
- مساحت زیربنا
- تعداد طبقات ساختمان
- نوع اسکلت و سازه ساختمان
- مشخصات متقاضی صدور پروانه
- شماره پلاک ثبتی ملک
- نام مهندس یا مهندسین ناظر
- تاریخ صدور پروانه
- کروکی زمین
- اعتبار پروانه
نکته دیگری که باید به آن دقت کنید، اعتبار پروانه است. شما دقیقاً باید زمانی که آمادگی شروع پروژه را دارید به دنبال اخذ پروانه ساختمانی باشید. پروانه‌های ساختمانی زمان اعتبار و به قول معروف تاریخ انقضا دارند. اگر اعتبار پروانه شما تمام شود و نتوانسته باشید در مدت مشخص شده، پروژه ساختمانی‌تان را به اتمام برسانید، ابتدا اخطار دریافت کرده و سپس مشمول عوارض تعویق خواهیدشد. مدت‌زمان اعتبار جواز ساخت معمولاً براساس متراژ زمین، کاربری آن و تعداد طبقات مشخص می‌شود.
اگر به هر دلیلی پروژه تا زمان مقرر به پایان نرسید، مالک ملزم به دریافت مجوز ساخت جدید و پرداخت 20% از هزینه پروانه به نرخ روز است؛ در این صورت، شهرداری پروانه قبلی را تمدید خواهدکرد.
بیشتر بخوانید: شرایط و مزایای اخذ کد اقتصادی برای اشخاص حقیقی و حقوقی
مراحل صدور پروانه ساختمانی
قبل از گرفتن شناسنامه ساختمان که شامل اطلاعاتی مهم از قبیل تاریخ صدور پروانه، مشخصات زمین، مشخصات مالک، مهندس ناظر، ابعاد پروژه، تاسیسات، وضعیت پارکینگ، مشخصات طبقات، نحوه تمدید عوارض، گواهی عدم خلافی، مساحت زمین، نوع کاربری بنا، میران تراکم ساختمان، گواهی اتمام کار و… در آن ذکر می‌شود؛ باید اقدام به اخذ پروانه ساختمانی نمایید.
برای گرفتن مجوزهای لازم و سپس شناسنامه ساختمان، نیاز به طی کردن مراحل زیر خواهیدداشت:
- تشکیل پرونده: در این مرحله مالک یا وکیل قانونی او باید درخواست مجوز ساخت را در شهرداری یا دفاتر خدمات الکترونیک شهر ثبت کند.
- دستور صدور بازدید: پس از این که پرونده تشکیل و به دست مسئولین مربوطه رسید، مسئول شهرسازی جهت بازدید و بررسی موقعیت و شرایط ملک، به محل احداث مراجعه خواهدکرد.
- بررسی گزارش مامور فنی و کاربری ملک
- دستور نقشه
- طراحی نقشه براساس ضوابط شهرداری
- پرداخت عوارض شهرداری
- تهیه مدارک پیش‌نویس: برای تهیه مدارک لازم برای پیش‌نویس، مالک باید به دفاتر خدمات شهری مراجعه کرده و فرم درخواست تعیین ناظر را تکمیل نماید.
- چاپ پروانه
پروژه رویایی خود را آغاز کنید
در این مقاله کلیاتی درباره جواز ساخت و نحوه اخذ پروانه ساختمانی ارائه شد. همان‌طور که می‌دانید کارهایی از این دست، نیازمند دانستن جزئیات و تمامی چم‌وخم قوانین پروژههای اجرایی عمرانی است. اگر به تازگی پا به عرصه ساخت‌وساز گذاشته‌اید، توصیه می‌کنیم قبل از مراجعه به ارادات و مراجع قانونی ابتدا با متخصصین و مشاوران باتجربه درباره مجوزی که لازم دارید، مشورت کنید. ثبت “حقیقت” با تجربه چندین ساله در ارائه مشاوره و اقدامات مربوط به قوانین اخذ پروانه و جواز، آماده ارائه خدمات برای شما عزیزان است. تنها از طریق تماس با شماره تلفن 09925981632 می‌توانید از مشاوره تخصصی مهندس معماریان در تماس بوده و پاسخ تمامی سوالات‌تان را دریافت کنید.